રવીન્દ્રનાથ ટાગોરનું મંથન
રવીન્દ્રનાથ ટાગોર એક મહાન સાહિત્યકાર જેમણે એમની કૃતિ 'ગીતાંજલિ' દ્વારા નોબલે ઇનામ મેળવ્યું હતું. તેઓ મહાત્મા ગાંધીની પણ નજદીક હતા અને ગાંધીજીએ એમને ગુરુદેવનું નામ આપ્યું હતું. તેઓ રાષ્ટ્રવાદી અને રાષ્ટ્રપ્રેમી હતા. એમણે ભારતીય સંસ્કૃતિને અનુરૂપ 'વિશ્વ ભારતી વિદ્યાલય ' બનાવ્યું હતું . તેઓ મહા ચિંતક પણ હતા.
તેઓ કહ્યુંછેકે માનવી મંદિર માં શામાટે જાય છે ? મંદિરમાં જઈને માનવી ફૂલો ચઢાવી દીપ પ્રગટાવે છે. પ્રભુને પ્રાર્થના કરે છે. પ્રભુ સામે મસ્તક નમાવી દે છે. તે ઘણીવાર પોતાની ભૂલોમાટે માફી પણ માગે છે. એ બધું ઠીક છે પણ માનવી જીવનમાં શું છે એ વધારે મહત્વનું છે. માનવીનું સ્વરૂપ જે મંદિરમાં હોય છે એવું વ્યહવારમાં હોતું નથી.
આથી ગુરુદેવ રવીન્દ્રનાથે કહ્યું છે કે માનવીએ મંદિરમાં જતા પહેલા માનવીએ પોતાનું અંતર શોધ કરાવી જોઈએ કે તે શું છે? એટલે કે એ પહેલા પોતાના ઘરને પ્રેમ અને દયાથી સુગંધિત કરવું જોઈએ. પોતાનામાંથી અંધકાર , પાપ , અભિમાન અને અહમને દૂર કરવો જોઈએ . બીજા તરફ નમ્રતા કેળવી અને કોઈને પણ દુઃખ પહોચાડ્યું હોઈ તો એની માફી માંગવી જોઈએ. નબળા લોકોને મદ્દદ કરી યુવાનોને શક્તિશાળી બનાવવા જોઈએ . બીજા જો કોઈ તમારું અપમાન કરે, અને દિલ દુભાવે તો એને માફ કરી દેવા જોઈએ.
આવા વ્યક્તિવ સાથે મંદિરમાં જવું માનવ જીવન માટે વધુ સુસંગત છે એવું તેઓ માનતા હતા. આવા ઉમદા ગુણો જીવનમાં ઉતાર્યા સિવાય મંદિરની મુલાકાત ફક્ત એક આંટાફેરા સમાન જ બની રહે છે. એવા એમના ઉમદા વિચાર હતા.
*********************************
No comments:
Post a Comment