વશિષ્ટ નાગરિકો  - અમેરિકા

                                                                           
                                                      (ગરબા - અમેરિકન સિનિયર સેંટર )
અમેરિકામાં સિનિયર સિટિઝનને  અનોખું સ્થાન આપવામાં આવેલું છે. અમેરિકા માને છેકે  વશિષ્ટ નાગરિકોની મહેનત અને એમના બલિદાને જ  અમેરિકાને સુપર પાવર બનાવી દીધું છે. એટલે એમની કદર થવી જ જોઈએ. એમની જરૂરિયાતો અને ઢળતી ઉંમરમાં એમની મુશ્કેલીઓને દૂર કરી એમના જીવનને આરામદાયી  બનાવવું જોઈએ. આનાથી ઉલ્ટું ઘણા દેશોમાં વશિષ્ટ નાગરિકોને વપરાઈ ગયેલી શક્તિ અથવાતો સમાજનેમાટે બોજારૂપ બની ગયેલી વ્યક્તિઓ માનવામાં આવે છે અને એમની સમાજ દ્વારા  અવગણના કરવામાં આવે છે. એમાંથી ભારત પણ મુક્ત નથી.

                                                         (સિનિયર કેર કમિશન- કાઉન્ટી )
                                                                           અમેરિકામાં વશિષ્ટ નાગરિકો માટે વાહન વ્યહવારમાં, સ્વાસ્થ્ય સગવડોમાં, મનોરંજનમાં,  બસ,રેલવે અને  એરલાઈન્સમાં ઓછા દરે સગવડ આપવામાં આવે છે. એમના માટે જગ્યાઓ પણ અલગ અલાયદી રાખવામાં આવે છે. વિકલાંગ સિનિયર માટે ચડવા ઉતારવાની સગવડો રાખવામાં આવે છે.  સ્ટોરોમાં અને મોલોમાં ખરીદીમાટે  અમુક દિવસો રાખવામાં આવે છે. ત્યારે તેમને તેમની જરૂરિયાતની ચીજો ઓછા દરે મળી  રહે છે.  વશિષ્ટ નાગરિકો જ્યારે રસ્તો  ક્રોસ કરતા  હોય તો  વાહનો એમનાથી દૂર ઉભા રાખવાનો કાયદો અમેરિકામાં  છે. એમને  ગભરાટ ન થાય એની કાળજી લેવામાં આવે છે. જ્યારે ભારતમાં લોકો વશિષ્ટ નાગરિકોને યોગ્ય આદર  આપતા નથી અને કટાક્ષમાં એમ પણ કહી દે છેકે  આ ઉંમરે બહાર શા માટે નીકળો છો?

                                                         (સિનિયર સેંટર - એક કાર્યક્રમ )       
ઓછી આવક વાળા વશિષ્ટ નાગરિકોને  ઓછા ભાડે ઘરો, મફત સ્વાસ્થ્ય  સેવા અને પેંશન પણ આપવામાં આવે છે. દર અઠવાડિયે ગરીબ વશિષ્ટઓને  એક ખાખી  પેપર બેગ જેમાં બ્રેડથી માંડી  ફળો  વગેરે વસ્તુઓ મફત  આપવામાં આવે છે. તે ઉપરાંત ફૂડ સ્ટેમ્પ આપવામાં આવેછે જેનાથી તેઓ મફત કરિયાણાની વસ્તુઓ તેઓ સ્ટોરમાંથી લઇ શકે છે . ઓછી આવક વાળા વિકલાંગ  વશિષ્ટ નાગરિકોને સરકાર સહાયકો પણ પુરા પાડે છે. પરંતુ આ બધી સગવડો કાયદામાં આવતા નાગરિકોને જ મળે છે. બસોમાં ઓછા દરે વશિષ્ટ નાગરિકો ફરી શકે છે. પરંતુ વિકલાંગો માટે સરકારી ખર્ચે બહાર કામ માટે જવા  સસ્તા દરે ટેક્સી ની પણ સગવડો હોય છે.

(દરેક કાઉન્ટી ખાતે વિકલાંગો માટેનું સલાહકાર બોર્ડ - જેમાં વિકલાંગોનું પણ  પ્રતિનિધિત્વ મોજુદ હોય છે.)

                                                               વશિષ્ટઓને  તેમના મનોરંજન માટે ઠેર ઠેર સિનિયર સેન્ટરો ખોલવામાં આવેલા છે. તેમાં સંગીત, નૃત્ય  જેવા કાર્યક્રમો  અને સ્વાથ્ય , વિજ્ઞાન તથા  તેમને મળતી સરકારી સગવડો વિષે  જે તે વિષયના નિષ્ણાતો દ્વારા   માહિતી આપવામાં આવે છે. ત્યાં  નજીવા દરે બપોરનું  ખાવાનું પણ પૂરું પાડવામાં આવે છે.
                                                                  આવા વશિષ્ટઓને લાગતા કાર્યક્રમો માટે સરકારે કમિશનો બનાવ્યા છે જેઓ વશિષ્ટોના જીવન ધોરણ ઉપ્પર લાવવા માટે સતત નજર નાખી રહેતા હોય છે.
એમાં 'સિનિયર કેર કમિશન '  ' ઈન હોમમાં સપોર્ટિવ  એડવાઈઝરી  બોર્ડ ' જેવી સંસ્થાઓ પણ હોય છે .

                                                        (સિનિયરઓની પોતાના પ્રશ્નો વિષે ચર્ચા )                                                              
                                                                          બધા નિવૃત્ત ધધાદારીઓ પણ આવવા  કમિશનો પર પોતાની મફત સેવાઓ આપતા હોય છે. પરંતુ એમની આવી ઉમદા સેવાઓને રાજકારણીઓ પણ માનથી જુએ છે. અને એમને પ્રોત્સાહિત કરે છે. ભારતમાં માનદ સેવા કરનારા બહુ ઓછા જોવા મળે છે અને એવી સેવા કરનાર તરફ સમાજ અને રાજકારણીઓ તરફથી એટલું પ્રોત્સાહન મળતું નથી.

                                                           (સિનિયરઓની  ફેલોશિપ )                          
 આના પરથી જણાશે કે ભારતે વશિષ્ટઓ માટે ઘણું કરવાનું બાકી છે.  સૌથી પહેલા તો ભારતમાં  વશિષ્ટઓ પ્રત્યે  આજના યુવાનોમાં આદર ભાવ ઉત્ત્પન કરવાની  જરૂર છે. અને રાજકારણીઓમાં એમના પ્રશ્નો પ્રત્યે જાગૃતિ લાવવાની જરૂર છે.
                                          ***************************