શાયરોના બદલાતા વિચારો

                                                            કવિઓ અન શાયરો પોતાના વિચારો  સમય પ્રમાણે બદલતા રહેતા હોય છે ઍના નમૂનાઓ સાહિત્યમા  જોવા મળે છે. અને ઍ રસપ્રદ હોય છે.
                                                             મિર્જા ગાલીબે કહ્યુ-
'જાહિદ શરાબ પીને દે  મસ્જિદ મે બૈઠ કર
યા વો જગહ બતા દે જહા ખુદા નહી.'
( મને મસ્જિદ મા દારૂ પીવા દે અથવા મને જગા બતાવ જ્યા ઈશ્વર ન હો)

                                                              તો ત્યારબાદ વર્ષો બાદ બીજા ઍક શાયર અલ્લ્મા ઈકબાલે લખ્યુ કે-
'મસ્જિદ ખુદાકા ઘર હૈ, પીનેકી જગહ નહી
 કાફિર કે  દિલમે જા  વહા ખુદા નહી.'
( મસ્જિદ  ઈશ્વરનુ ઘર  છે, દારૂ પીવાની જગ્યા નથી. તૂ  નાસ્તીકના  દિલમા જા કારણકે ત્યા  ખુદા નથી.)

                                                                ૧૯ મી  સદીમા આજ વિચારને અવગણતા શાયર ફરાજે લખ્યુ-
'કાફિર કે દિલસે આયા હૂ,  મે યે દેખ કર ફરાજ
 ખુદા  મૌજુદ હૈ વહા,  પર ઉસે પતા નહી.'
(હૂ  નાસ્તીકના દિલથી પાછો ફરી રહ્યો છુ. મે જોયુ કે નાસ્તીકના દિલમા પણ  ઈશ્વર છે. પણ ઍને ખબર નથી.)
                                                                       ટુંકમા જમાના અને સમયની સાથે વિચારો પણ બદલાતા રહે છે. અને ઍમાથી  નવીનતા આવી રહે છે. ઍનો લાભ સાહિત્ય અને દુનિયાને મળતો રહે છે.  વહેતા પાણીની જેમ વહેતા વિચારો જ નવસર્જન લાવે છે.
                                                         *****************************************